115 leden van de afdeling Beeldende Kunst/Design & Architectuur toonden hun werk in de eerste tentoonstelling van de Haagse Kunstkring in het jaar 2025. Een van de kunstenaars was Liza Lin, met werk in klassieke Chinese stijl. Ik sprak haar onlangs over haar werk in café-restaurant Vascobelo, om de hoek van de Haagse Kunstkring.
Liza schildert landschappen, bloemen, leeuwendans en katten, mensen in traditionele kleding en niet te vergeten de Boeddha in klassieke Chinese stijl met een klassieke penseeltechniek. Die stijl bestaat al 3000 jaar en spreekt nog steeds erg aan, vertelt ze. “Sinds tien jaar kleden jongeren zich weer graag in traditionele kleding. Die kleding wordt Hanfu genoemd. De kleding (fu) van de Han-Chinezen. Het is een symbool van de authentieke Chinese cultuur.”
Liza woont sinds 2019 buiten China en kwam in Nederland terecht. “Ik begon Nederlanders te ontmoeten. Ze weten niet zoveel over Chinese kunst. Ik moest het uitleggen en begon les te geven om Nederlanders kennis te laten maken met Chinese kunst.”
Gongbi, Xieyi en Mogu
Ze legt enige belangrijke begrippen van de Chinese schilderkunst uit:
Gongbi is een minutieus realistische techniek in de Chinese schilderkunst. Haar werk in de Kunstkring was in deze stijl. Liza: “Ik zag mensen twijfelen, is dit een schilderij? Ze denken dat het een prent is. Het is te perfect. Je moet laagjes maken, zoals met olieverf. Dat duurt lang. Wij gebruiken geen olie, maar water, gemengd met dierlijke beenderlijm. Goedman, de Haagse kunsthandel, heeft het. Het is een natuurlijk materiaal, gemaakt van planten. Chinese kleuren en Chinese inkt komen bijna altijd uit de natuur.” Op haar telefoon laat ze haar website zien met schilderijen die grotendeels in deze techniek zijn gemaakt.
Xieyi is het tegenovergestelde van Gongbi. Xie betekent schrijven en Yi de betekenis. Xieyi probeert de geest (van mensen, van dieren) vast te leggen. Het gebruikt veel kalligrafietechnieken die heel snel worden uitgevoerd, het vereist een lange ervaring. “De helft is jouw werk, de andere helft doet het materiaal zijn werk. Het is allemaal op Xuan-papier (gemaakt van boomhuid of bamboe). Sumi e is de Japanse naam, maar het komt oorspronkelijk uit China, waar het Shui mo wordt genoemd, wat ook waterinkt betekent.”
Mogu zit ergens tussenin. Vormen gemaakt zonder inktlijn en kleurwassingen in plaats van contouren. Het betekent letterlijk ‘beenderloos’. “Je gebruikt Xuan-papier met aluinpoeder en beenderlijm.”
Liza schildert in alle drie stijlen. Ze heeft het geleerd van haar vader. Haar vader is kalligraaf en kunstenaar in China. “Je moet eerst kalligrafie onder de knie krijgen. Om je techniek te verbeteren, moet je elke dag kalligrafie oefenen.” Ze werkt momenteel aan een leeuwendans voor het komende Chinese Nieuwjaar. Ze heeft een gelukskat geschilderd voor de kinderen.
Het Jaar van de Slang
Een schilderij is een cadeautje voor haarzelf, zegt ze. “Plus voor de klas met schilder leerlingen. In het NIO Huis in Rotterdam geeft ze regelmatig workshops kalligrafie en schilderen. Nu maakt ze de slang vaak, omdat het nieuwe Chinese jaar het jaar van de Slang is. “Een slang is een kleine draak.” Ze geeft ook vier weken les bij de Openbare Bibliotheek Den Haag (centrale vestiging) en de Volksuniversiteit Den Haag. Die cursus is voor volwassenen en start in maart 2025.
Ze tekende Van Gogh en ook het Meisje met de Parel op wit ‘shrump papier’. Ze laat het op haar telefoon zien. Ze zegt dat de Chinese karakters zijn ontstaan uit afbeeldingen. Chinezen kijken naar de afbeelding van een karakter en zien dan welke betekenis het heeft. Een dak is een huis etc. “De Chinese taal heeft 4000 karakters, maar als je er 2000 kent, is het genoeg om het te gebruiken.”
Heeft Liza een sleutelwerk?
Dat heeft ze. Het heet ‘De duizend handen van Boeddha’ en ze maakte het in 2024. “Gemaakt met de Gongbi-techniek op ruw xuan-papier. In het begin is het best lastig, maar ik heb het wat makkelijker gemaakt door twee/drie lagen te schilderen. Als je de kleuren mengt, moet je de hoeveelheid water in het penseel controleren. Dat is een uitdaging. Dat beheers ik omdat mijn techniek goed genoeg is.”
Hoe lang is Liza al kunstenaar?
“Sinds ik naar Nederland kwam. Daarvoor was ik ontwerper. Mijn vader is schilder en kalligraaf. Hij maakt deel uit van vier generaties beroemde kunstenaars. De eerste, vier generaties geleden, was Wu Chang Shuo (1844 – 1927). Hij schreef zelf poëzie en was de grondlegger van een kalligrafiestijl, schilderde en was een meester in het zegelsnijden.” Ze laat een werk van hem zien met een stempel in het werk. “Hij was een meester op vier gebieden. Bijna elk museum in China aan de oostkust heeft zijn kunst.”
De lijn
De meeste schilderijen in China hebben een traditionele voorstelling, zegt ze. “Het gaat niet alleen om het schilderen, het gaat ook om het kijken naar het werk. Westerse kunst is opwindend en schokkend. Chinese kunst geeft je rust, zowel tijdens het maken als voor de kijker. Je maakt contact met je geheugen en je wordt rustig. Het heeft te maken met Tao, Taoïsme gaat over hoe je in het leven moet handelen en één worden met Tao. Tao, volg de natuur, is gezonder voor je. Chinese kunst is de kunst van de lijn. In het Westen gaat het meer om 3D en licht. De lijn moet stabiel zijn. Je moet je echt concentreren.”
Opleiding
“Ik heb het meeste geleerd van mijn vader. Toen ik acht was, leerde hij me de beginselen van kalligrafie. Als je goed bent in kalligrafie, heb je de basis van schilderen. Toen ik 16 was, ging ik naar de kunstacademie. Na vier examens moest ik een richting kiezen, ik koos voor interieurontwerp. Daarna ging ik naar de Construction College in Shanghai, het Shanghai Institute of Architecture and Civil Engineering. Ik heb vier jaar interieurontwerp gedaan. Daarna ging ik naar de Academy of Fine Arts in Shanghai, die was aangesloten bij de universiteit. Daar heb ik drie jaar environmental art design gedaan. Daarna heb ik 15 jaar gewerkt. Elke dag zat ik 14 uur achter de computer, daar kreeg ik een beetje genoeg van. Toen kreeg ik een goed idee: ‘Ik word kunstenaar’. Ik verhuisde met mijn 5-jarige zoon naar Nederland. Mijn man is een Nederlandse ontwerper. Nederland is beter voor kinderen, het is hier speelser en vrolijker.”
Chinese kunst uitleggen
Het is haar missie om de Chinese schilderkunst te promoten. “Ik wil niet de mode volgen. Ik laat Nederlanders kennismaken met Chinese kunst. Ik leer ze onder andere welke kalligrafie geschikt is voor welk type schilderkunst. Ik leer ze hoe ze het snel en correct kunnen doen. Ze lijken er erg blij van te worden.”
Ze doet ook gecombineerde theeceremonies en kalligrafiebijeenkomsten, soms speelt een instrument een rol, soms wierook. Ze toont een poster van een Nederlands filmfestival in zeven steden in China (Beijing, Shanghai, Guangzhou, Shenzhen, Chengdu, Nanjing, XiaMen) waarvoor ze de kalligrafie deed.
Ze ging naar veel musea in Nederland en ontdekte verschillende kunstenaars. “Ik hou ook van westerse kunst. Ik voel meteen wat sommige klassieke schilders met olieverfwerk mij willen vertellen. Ik hou ook van moderne kunst. Je bent pas een goede kunstenaar als je het vak beheerst en persoonlijkheid in je werk hebt.”
En wat is haar filosofie?
“Volg je hart als je schildert. Ik voel mezelf verdwijnen als ik kalligrafeer of schilder. Ik denk niet meer aan mezelf. Ik word alles.”
Afbeelding 2: Gong bi – Buddha Guanyin
https://www.poeticink.nl/
https://www.instagram.com/liza_poeticink.nl/
https://haagsekunstkring.nl/activiteiten/115-leden-van-de-afdeling-beeldende-kunst-en-design-en-architectuur-tonen-hun-meest-recente-werk/
