Te groot, 2 augustus 2018
Enige tijd geleden ontmoette ik in Nantes een reusachtige olifant op ‘Les machines de l’île’, een voormalige scheepswerf. Het is een kopie van de ‘Olifant van de sultan’ van theatergroep Royal de Luxe uit dezelfde stad die bekendstaat om zijn gigantische marionetten. Met een omvang van vier keer de gemiddelde savanneolifant was deze versie van hout en staal inderdaad intimiderend groot.
Nantes was een paar jaar geleden de Groene Hoofdstad van Europa, een titel die sinds acht jaar bij toerbeurt toevalt aan steden die jarenlang en met succes hebben gewerkt aan vergroening en verduurzaming. Dit jaar voert Nijmegen de titel. Een ander stedelijk predicaat is dat van Europese culturele hoofdstad, dit jaar Valletta (Malta) en ons eigen Leeuwarden. Royal de Luxe, dat al optrad in China en Chili maar nog nooit in Nederland, doet later deze maand de Friese hoofdstad aan met de voorstelling ‘Grote Schaats in het IJs’. Dit schouwspel met reuzenfiguren in de open lucht en heeft als onderwerp de Nederlandse strijd tegen het water.
Met onze geschiedenis in het beheersen van het water staan we inderdaad op de schouders van reuzen. Dat blijft internationaal niet onopgemerkt. Onze eerste Nederlandse Watergezant, Henk Ovink, heeft al furore gemaakt in de Verenigde Staten, waar men na orkaan Sandy met de handen in het haar zat. The New York Times Magazine verhaalt hoe Ovink stuitte op een individualistische, weinig innovatieve cultuur. In de Far Rockaways werden stormwallen die door Sandy waren vernield op exact dezelfde manier herbouwd. In Hoboken was wel geld voor het beschermen van de brandweerkazerne, maar niet voor een even dure aanpak voor de hele stad.
Ovink schreef met Jelte Boeijenga het boek Too Big over het oplossen van zulke mega-problemen. Hun principe ‘Rebuild by Design’ bestaat uit een zestal stelregels; ik noem er drie. ‘Too big to ignore’ brengt in herinnering dat 90% van de natuurrampen met water te maken heeft en dat er in 2050 rond de 250 miljoen klimaatvluchtelingen zullen zijn. ‘Too big to simplify’ roept op tot een brede discussie die de complexiteit van de problematiek onder ogen ziet. ‘Too big to go alone’ staat voor de noodzaak voor inclusie: we kunnen de problematiek alleen oplossen als alle betrokkenen volwaardig participeren.
Durven veranderen en jezelf profileren als mede-ontwerper van je eigen toekomst vergt moed. In Nederland hebben we in het verleden kunnen bewijzen dat we met meerdere partijen oplossingen voor de lange termijn kunnen bedenken en uitvoeren. Hierdoor houden we het al eeuwen droog.
Nu onze steden vanwege klimaatverandering tijdens de zomer blijken te veranderen in hitte-eilanden en bij stortbuien in kolkende rivieren is het tijd om de ‘elephant in the room’ niet langer te negeren. Het is tijd om nú opnieuw in actie te komen.
inZaken.eu 