Ik ken geen ander land in Europa waar ze zoveel inspanning verrichten om het historisch karakter van sommige gelegenheden zoals winkels en cafés te behouden. Soms moet het daadwerkelijk pijn gedaan hebben om niet met de tijd mee te gaan maar toch overwint traditie het meestal van winst, tenminste zo lijkt het. In Genua is het bezoeken van dit soort ambachtelijke en curieuze winkels een van mijn favoriete hobbies geworden.

Historische schatten

In Genua kan ik me niet weerhouden om eindeloos bij de vitrine te leuteren van drogisterij Viganeo of delicatessenwinkel Rossi, winkeltjes uit een andere tijd, minstens 100 jaar oud en nog steeds uitgebaat door dezelfde familie, ze liggen allebei aan het Piazza Colombo vlakbij het station van Brignole in Genua. Uiteindelijk loop ik altijd wel naar buiten met iets, afgelopen week was dat bijvoorbeeld 100 gram pure salmiak poeder voor €5,- (nee, geen zwartwit hoewel het er wel op lijkt, maar veel lekkerder), volgende keer wellicht een borstel van everzwijnhaar.

In heel Italië vinden we deze historische schatten nog, vaak met een tot de verbeelding sprekende historie, Casanova was een bekende in Caffè Florian (1720) aan het Piazza San Marco, D’Annunzio schreef aan een tafeltje van Caffè Gambrinus in Napels aan het Piazza Plebiscito. Lord Byron woonde in de 19de eeuw boven de Pasticciera Svizzera in (Albaro) Genua, Graaf Cavour had zijn eigen tafel in het beroemde restaurant Cambio in Turijn, Marconi vroeg altijd naar Suite 105 in de Miramare in Santa Margherita. Wie in Palermo is moet een binnen lopen in het Grand hotel des Palmes, berucht om connecties met de Siciiaanse maffia.

Hetzelfde etablissement in Santa Margherita biedt nog steeds kamers, het restaurant en de terrasstoelen zijn stille getuigen van een roemrijk verleden.

Omwegen zijn bijna verplicht, het zijn verborgen schatten

Als je tien ambachtelijke winkels achter elkaar zou treffen zou mij dat verwonderen, uiteraard niet, het is gewoon niet logisch. Deze winkeltjes tref je niet in grote concentraties aan. Genua is één van de steden waar de gemeente steun geeft omdat er iemand zo slim is geweest niet alleen het historisch belang ervan in te zien maar vooral ook de toeristische waarde. Dit is bijvoorneeld niet het geval voor steden zoals Milaan of Rome. In dure grote steden is het in stand houden van zo’n klein etablissement financieel niet meer te doen. In die steden zie je dan ook een Starbucks in monumentale gebouwen verrijzen en worden de monumenten uitgebaat door hotels en restaurants waarvan je de eigenaar wellicht ergens in Dubai moet zoeken.

Wie de historische lokalen van Genua wilt bezoeken wordt niet teleurgesteld. Er is een website, een brochure en een officiele kaart, hoewel een aantal eigenzinnige ondernemers er juist voor kozen géén deel uit te maken van zo´n toeristiche route. Hun goed recht. Daarom is door de stad lopen zonder bepaalde richting in je hoofd een betere optie. Laat je maar verrassen. Vergeet ook niet een van de mooiste overdekte markten te bezoeken, de Mercato Orientale is een lust voor het oog voor iedereen.

Locali storici d’Italia

Honderden andere historische adressen in Italië zijn terug te vinden op de website van de Vereniging van Historische Lokalen van Italië (Locali Storici d’Italia). Je kunt zoeken op regio, ligging (kust, stad, dorp), of zelfs jaar van oprichting. Kijk hier voor een volledig overzicht.

Een korte samenvatting van interessante plekjes voor je vakantie in Italië.

Botteghe storici di Genova

Genua slaagde erin de charme van haar typische historische winkeltjes te behouden, zoals slechts weinige andere Italiaanse steden dat doen, ze zijn een essentieel onderdeel van de toeristische attractie van de stad. Winkelen in Genua blijft hierdoor een unieke ervaring, het ontdekken door middel van een stadswandeling is een mogelijkheid (via de VVV). Deze rondleiding is met een gids en vindt vooral plaats in de nauwe steegjes van de zogenaamde Carrugi. Meer informatie vind je hier. 

Caffè Poliziano, Montepuliciano (Toscane)

In de betoverende Sala Grande van Caffè Poliziano in Montepulciano was de filmregisseur Federico Fellini vaak te vinden in de kleine salon nr. 2. In augustus 1992, was Fellini samen met zijn vrouw Giulietta Masina, als speciale gast in de Caffè uitgenodigd om de “I disegnatori de Il Grifo” tentoonstelling te openen, een verzameling van originele tekeningen van de hand van Milo Manara, Daniel Zezelj, Andrea Pazienza en van Fellini zelf. ‘Il Grifo’ is een historisch tijdschrift dat werken van de beste comic-strip tekenaars publiceerde.
In de foto van links naar rechts: Giulietta Masina, Federico Fellini, Giulio Caporali met zijn vrouw Marisa Bernini, de eigenaar van het Caffè Poliziano, en directeur Claudio Borgoni, mede-eigenaar van Poliziano ten tijde van de opening.

Hotel Vittoria in Pesaro

De suites van het Hotel Vittoria in Pesaro dragen de namen van beroemde mensen, zowel uit heden als verleden, die hier de afgelopen honderd jaar hebben gelogeerd.

Onder deze beroemdheden zijn onder andere de namen te vinden van Luigi Pirandello, Baron en Barones de Rothschild, de Aga Khan en de Agnelli-familie te vinden, maar ook Julio Iglesias, Maestro Zandonai, de opera zangers Carreras, Domingo en Pavarotti, en de president van de Italiaanse Republiek Giorgio Napolitano. Tot de laatste generatie VIP’s behoren jetsetters als Ripa di Meana en Bruno Pizzu, of sterren als Laura Pausini, Alanis Morisette, Sting, Renato Zero, Vasco Rossi en de Jonas Brothers.

Chet Baker en Albergo Universo in Lucca

De Amerikaanse trompettist Chet Baker, die in de zestiger jaren lang in Europa verbleef, stapte ooit uit bij Hotel Universo in Lucca waar hij een paar dagen zijn intrek nam in kamer 15 op de tweede etage. Bekend om zijn lyrische stijl en zijn belangrijke bijdrage aan de cool jazz, konden muziekliefhebbers en voorbijgangers genieten van zijn trompet waar hij zittend in de vensterbank tot diep in de nacht op speelde. De foto die van hem werd genomen in het hotel laat dat precies zien. Het hotel heeft kamer 15 aan Chet Baker gewijd en nam het initiatief een jazz festival te organiseren dat ook leidde tot het oprichten van de Universo Jazz Club. (Update: het hotel werd in 2017 permanent gesloten)

Marconi Suite 105 in het Hotel Miramare, Santa Magherita Ligure  

 Op een mooie dag in 1933 demonstreerde Guglielmo Marconi op het terras van Grand Hotel Miramare in Santa Margherita voor de eerste keer dat het mogelijk was telegraaf en radio-telefoon signalen te verzenden. De microgolven konden op een afstand van 150 km worden ontvangen. Marconi deed veel research terwijl hij in Miramare verbleef maar hij ontving ook massa’s vrienden en beroemdheden die niet zozeer door zijn werk werden aangetrokken maar meer door de uitstekende keuken van het hotel. Soms noodzaakte zijn research hem om naar zijn jacht, de Elettra, te verhuizen. Het hotel stuurde dan een roeibootje met zijn lievelingsgerechten naar het schip wat tegenover het hotel lag afgemeerd. Marconi had het hotel en met name zijn suite 105 tot zijn hoofdkwartier gemaakt. Later heeft de eigenaar van het hotel besloten de suite naar Marconi te vernoemen nadat het interieur uiterst nauwkeuring werd gereproduceerd en gerestaureerd. Marconi’s dochter, Prinses Elettra Giovanelli neemt hier regelmatig haar intrek.

Grand Hotel Villa d’Este

Filmregisseur Alfred Hitchcock aanbad het Grand Hotel Villa d’Este aan het Comomeer en verbleef hier regelmatig tussen 1925 en 1970, hij filmde in 1925 een korte scene in de tuin van het hotel voor zijn eerste lange film ‘The Pleasure Garden’. Het verhaal gaat dat hij absoluut paranoide werd als hij dacht een fotograaf te zien. Op een dag vond een groots trouwfeest plaats in de villa, en zoals gebruikelijk waren er diverse fotografen aanwezig om dit high society gebeuren vast te leggen. Hitchcock zat net te dineren toen ze binnen kwamen en natuurlijk merkte hij ze direct op. Hij fluisterde de chef van het restaurant toe: ‘Als je ze er niet uitgooit, ben ik weg!’ Maar toen hij zich realiseerde dat de camera’s niet op hem gericht waren kalmeerde hij en at heerlijk verder. Hij had zo’n interesse voor alles in en om Villa d’Este dat hij zelfs vroeg of hij de keukens mocht zien en men zegt dat hij alles wilde weten over de producten en keukengereedschappen die werden gebruikt.

Lees ook over het legendarisch hotel Grand Hotel Portovenere (Ligurie) of hotel Posta-Zirm in Corvara (Trentino Zuid Tirol).