In de tentoonstelling Metamorfose van de GoMulan Gallery in Amsterdam was het werk van Natasja Alers en Jarik Jongman te zien. Een combinatie van sculpturen van lichaamsdelen en schilderijen  van gebouwen – deels verkoold. Twee uitersten die toch iets gemeenschappelijks hebben: metamorfose. In het geval van Jongman een metamorfose waarin de natuur de werkelijkheid te pakken neemt, wat nog versterkt wordt door het deels verbranden van het schilderij.

Jarik Jongman gaf graag enige toelichting.  “Op dit moment schilder ik veel vervallen interieurs en binnenruimten van verlaten gebouwen die in bezit zijn genomen door de natuur. De schilderijen van deze hedendaagse ruïnes, soms deels ingestort of uitgebrand, ademen een sfeer van rust en melancholie, van berusting in de onvermijdelijkheid van het einde der dingen. Maar ieder einde is ook een nieuw begin en zo verwijst het tevens naar de continue transformatie en cyclische processen van de natuur.”

Transformatie, absurdisme en existentialisme

In de loop van de tijd heeft hij verschillende ideeën in zijn werk aan de orde gesteld waarbij hij gebruik maakte van verschillende stijlen en technieken. Thema’s die naar boven kwamen waren onder andere de cinema, politiek, en geschiedenis en de associaties die die bij hem teweeg brachten. En daarnaast was hij gefascineerd door abstractere thema’s als ontologie (het onderdeel van de filosofie die het wezen onderzoekt dat achter de waargenomen werkelijkheid schuilgaat), transformatie, absurdisme en existentialisme.

Daarbij gebruikte hij onder meer eigen foto’s, maar ook spullen die hij op rommelmarkten, antiquariaten vond. En ook op het internet kwam hij interessante dingen / afbeeldingen tegen. Architectuur bleek daar vaak in terug te komen, vertelt hij.

Heeft Jarik een sleutelwerk?

“Ik heb niet zozeer een sleutelwerk maar als ik iets zou moeten noemen dan is het eigenlijk het moment, een aantal jaar geleden, dat ik mijn figuratieve stijl begon te combineren met abstractie, met collage-achtige elementen; dat het allemaal wat losser werd. Recentelijk heb ik bijvoorbeeld delen van mijn werk verbrand. Dat gebrek aan controle vind ik spannend en het levert mooie resultaten op.”

Omdat hij verschillende ideeën probeert weer te geven in zijn schilderijen, vraagt dat ook om verschillende benaderingen. “Vaak maak ik een serie werken over een onderwerp dat ik dan later weer opnieuw gebruik, in een andere context.”

Wachtkamers

Zo heeft hij een serie werk getiteld Phenomena, over mysterieuze verschijnselen in motelkamers of de serie Waiting rooms, over het idee van ‘wachten’. “Denk aan Beckett’s Waiting for Godot. Wachten op dingen die niet komen. Uitzichtloos, absurdistisch, zinloos. Misschien is wachten (op het einde) in zekere zin wel het enige wat we eigenlijk doen in het leven. Ik vind het interessant om te zien hoe mensen laveren tussen de achterliggende gedachte dat het leven zinloos is terwijl ze proberen daar toch wat van te maken. Dan is de zin van het leven dus een puur persoonlijke invulling van dat begrip. Het zou best kunnen dat het bestaan objectief gezien wel ‘zin’ heeft maar dat kunnen wij niet zeker weten, alle religieuze en filosofische concepten ten spijt: het zijn slechts aannames.”

Hij ziet een parallel tussen schilderen en het leven. “Wanneer je begint zijn de mogelijkheden eindeloos. Gaandeweg wordt het een elimineringsproces en eindig je met een compromis, waarna je door zult moeten naar het volgende werk.

Daardoor blijf je gelukkig wel bezig.”

Exposities en prijzen

Jarik Jongman werkte na zijn studie aan de Kunstacademie in Arnhem als assistent van Anselm Kiefer in Frankrijk. Sindsdien heeft hij regelmatig in binnen- en buitenland geëxposeerd, onder andere in Berlijn, Londen, New York, Jerusalem en tweemaal in collateral events bij de Biënnale van Venetië, in 2009 en 2011.

In 2010 won hij de (gedeelde) eerste prijs van de UK National Open Art Competition met juryvoorzitter Gavin Turk. Zijn werk is geselecteerd voor de Threadneedle prize en de John Moores prize en getoond op de Biënnale van Liverpool in 2012. In 2017 won hij de prestigieuze Luxembourg Art Prize.  

Filosofie

Tot slot: wat is zijn filosofie, voor zover dat al niet aan de orde kwam?

Jarik Jongman: “Ieder einde is ook een nieuw begin en verwijst zo naar de continue transformatie en cyclische processen van de natuur.”

Afbeelding: Interior (2), 160 x 200 cm. Olieverf, montagekit (verbrand) op doek, 2023

https://www.jarikjongman.com/
https://www.instagram.com/jarikjongman/
www.linkedin.com/in/jarikjongman
https://www.gomulangallery.com/